DIVERSE PRODUCTEN

DIVERSE PRODUCTEN

Algemeen

Het hoofdstuk Diverse Producten beschrijft verschillende vochtrijke diervoeders. Van ieder product wordt een  korte beschrijving gegeven.

Plantaardige producten

Plantaardige vetten

Allereerst worden de vetrijke producten, plantaardige vetten, beschreven in dit hoofdstuk. Hieronder worden de plantaardige vetten verstaan die vrijkomen bij de winning en raffinage van olie uit verschillende oliehoudende zaden, zoals sojabonen, zonnebloempitten en raapzaad. Vervolgens wordt een mosterdzaad-nevenproduct besproken dat wordt geproduceerd bij het verwerken van mosterdzaad.

Algemeen
Plantaardige producten
Plantaardige vetten
Mosterdzaad-nevenproduct
Uiensap en uienpulp
Wortelstoomschillen
Sojapasta
Sojadrank
Appelpulp
Erwtenpersvezels
Erwteneiwit
Erwtencrème

Groenteproducten
Onder de noemer groenteverwerking wordt uiensap beschreven. Dit product ontstaat bij de winning van bepaalde oliën uit uien. Ook wortelstoomschillen wordt onder deze noemer beschreven. Wortelstoomschillen ontstaan bij de verwerking van wortels voor de humane consumptie.

Sojaproducten
Wat betreft de plantaardige producten worden specifiek 2 soja-producten beschreven. Het product sojapasta komt vrij bij de verwerking van sojabonen tot sojadrank voor de humane consumptie. Sojapasta is een mengsel van okara met kookvocht. Het product heeft een verhittingsstap ondergaan welke gunstig is voor de voederwaarde. Ook sojadrank/okarawei ontstaat bij de verwerking van sojabonen tot tofu (vleesvervanger) voor de humane consumptie. De melk ontstaat nadat de bonen zijn geweekt, gemalen en wateroplosbare delen zijn verwijderd. Een aanvullende verhittingsstap resulteert in verbeterde voederwaarde en bacteriologische kwaliteit van het product.


Plantaardige producten

Plantaardige vetten

Productomschrijving

Plantaardige vetten worden geproduceerd bij de winning en raffinage van oliën uit oliehoudende zaden, zoals palmvruchten, sojabonen, zonnebloempitten, en raapzaad. Plantaardig vet is 100% plantaardig en bevat met name triglyceriden, monoglyceriden, vrije vetzuren en fosfolipiden, nutriënten met een zeer hoge voederwaarde voor varkens. Producten met een hoog aandeel monoglyceriden hebben een hoge emulgerende werking, waardoor bij jonge dieren de vet- energievertering wordt ondersteund.

Conservering
Door het hoge vetgehalte is er geen conserveringsmiddel nodig. Vetten met veel onverzadigde vetzuren kunnen oxideren (ranzig worden), waardoor het toevoegen van een anti-oxidant door de producent wordt aanbevolen. Het product dient opgeslagen te worden in een tank of bunker met roerwerk. In verband met ontmenging wordt het aanbevolen het product regelmatig te roeren. Plantaardig vet is een vloeibaar en goed verpompbaar product. De houdbaarheid bedraagt minimaal 2 maanden.

Gebruik
Het hoge gehalte aan onverzadigde vetzuren maakt de meeste plantaardig vetten vooral geschikt als goede en energieleverancier voor zeugen en biggen. Plantaardige vetten kunnen bij zeugen van 3 tot 5 % op droge stofbasis in het rantsoen opgenomen worden. Bij biggen en vleesvarkens kan er tot 5 % op droge stofbasis in het rantsoen opgenomen worden. Een hoger aandeel onverzadigde vetzuren in het rantsoen kan resulteren in zachter spek.

Mosterdslurry

Productomschrijving

Dit product komt vrij bij de verwerking van mosterdzaad en valt ook in de categorie plantaardige vetten. Na een voorbehandeling van de speciaal geselecteerde oliehoudende zaden worden de gewenste smaakstoffen door middel van extractie gewonnen. Na de extractiestap blijft dit product over. Het product is 100% plantaardig en bevat goed verteerbaar vet en eiwit.

Conservering
Door een natuurlijke conservering daalt de pH beneden de 4,5. Het product dient te worden opgeslagen in een tank of bunker met roerwerk. In verband met uitzakken moet het product regelmatig geroerd worden. Het is een vloeibaar en goed verpompbaar product. De houdbaarheid bedraagt minimaal 2 maanden.

Gebruik
Het product is geschikt voor de varkensvoeding.

Uiensap en uienpulp

Productomschrijving
Uiensap en uienpulp wordt geproduceerd bij de winning van bepaalde oliën uit uien. Het is het residu van een destillatieproces waarbij de pulp 2,5 tot 3 uur op 100 °C wordt verhit. Uiensap is het sap van het co-product van het destillatieproces waarbij uit uien smaakstoffen worden geproduceerd uit te persen. De droge stof is gemiddeld 6 %. De overblijvende pulp wordt als uienpulp afgezet. Ter verduidelijking is hierna het stroomschema van de uiverwerkende industrie weergegeven (zie figuur 14).

Conservering
Uiensap is goed te bewaren omdat het door natuurlijke fermentatie zelfconserverend is. Vanwege de geur wordt het aanbevolen uien op te slaan in een gesloten tank. Uiensap is tenminste 4 weken houdbaar. Door het hoge suikergehalte verzuurt het product snel.

Uienpulp is goed te bewaren omdat het door natuurlijke fermentatie zelfconserverend is. Los gestort is het 3 weken houdbaar. Ingekuild is het product 6 maanden houdbaar. Voor het inkuilen is een goede ondergrond noodzakelijk en moet er een voorziening zijn voor de afvoer van perssap.

Gebruik
Uiensap kan zowel aan biggen, vleesvarkens als zeugen worden gevoerd. Uit onderzoek is gebleken dat opname van uiensap in het rantsoen van vleesvarkens niet leidt tot geur- of smaakproblemen in het vlees. Dit product werkt melkdrijvend in het rantsoen van lacterende zeugen.

Uienpulp is geschikt voor rundvee. Vanwege de overdracht van smaak is het product niet geschikt voor melkvee.



Figuur 14 Stroomschema verwerking van uien

Wortelstoomschillen

Productomschrijving
Bij het verwerken van wortelen in de conservenindustrie dienen deze eerst geschrapt te worden. Hiertoe worden de wortelen met stoom behandeld, waarbij het buitenste laagje (met o.m. de schil) gaar kookt en loslaat. Dit laagje wordt er vervolgens machinaal afgeborsteld: de wortelstoomschillen. Het product is niet het gehele jaar beschikbaar. Ter verduidelijking is hierna het stroomschema van de verwerking van wortelen tot wortelstoomschillen weergegeven (zie figuur 15).

Conservering
Door natuurlijke fermentatie daalt de pH naar ca. 3,5 tot 4,5. Wortelstoomschillen dienen te worden opgeslagen in een zuurbestendige silo, bij voorkeur met roerwerk. Om een homogeen product te krijgen is het aan te bevelen om voor elke voerbeurt te roeren. Wortelstoomschillen zijn visceus en dragen zo bij aan de homogeniteit van de brij. Verder bevatten wortelstoomschillen veel caroteen, waaruit vitamine A wordt gevormd. De houdbaarheid bedraagt 1 jaar.

Gebruik
Wortelstoomschillen worden in beperkte mate toegepast in de zeugenhouderij en kunnen ook in de rundveehouderij worden toegepast. Wortelstoomschillen staan bekend als een smakelijk en caroteenrijk voedermiddel. Caroteen heeft een positieve invloed op de vruchtbaarheid.



Figuur 15 Stroomschema verwerking wortelen tot wortelstoomschillen

Sojapasta

Productomschrijving
Dit product is 100 % plantaardig en komt vrij bij de verwerking van sojabonen tot sojadrank voor humane consumptie (zie figuur 16). Het product heeft een verhittingsstap ondergaan welke gunstig is voor de voederwaarde.

Conservering
Het product dient opgeslagen te worden in een gladde tank of bunker met roerwerk. De eerste uren na ontvangst dient het product continu geroerd te worden, daarna regelmatig. Het product wordt aangezuurd met een mengsel van organisch zuren waardoor de pH rond de 4,0 - 4,5 ligt. Enzymen kunnen toegevoegd worden om de viscositeit te verlagen waardoor de verwerkbaarheid verbeterd wordt (1 kg/ vracht). De houdbaarheid bedraagt circa 6 weken.

Gebruik
Het product is geschikt voor de varkensvoeding. De aanwezige suikers zijn gefermenteerd, waardoor ze goed verteerbaar zijn voor varkens.

Sojadrank

Productomschrijving
Sojadrank is een voedermiddel dat geproduceerd wordt bij de bereiding van sojaproducten tot verschillende humane voedingsmiddelen (zie figuur 16). Sojabonen worden gewassen en gedurende een nacht geweekt, waarna ze beter te vermalen zijn. Bij het malen wordt water toegevoegd, zodat ruwe sojadrank ontstaat. Direct na het malen wordt de sojadrank met stoom verhit tot deze bijna kookt, waardoor schadelijke bacteriën worden gedood. De 100% biologische variant wordt ook wel okarawei genoemd.

Conservering
Dit product dient te worden opgeslagen in een silo met roerwerk. Sojadrank wordt aangezuurd tot een pH van 4,0. Het product is goed verpompbaar en moet regelmatig geroerd worden. Mede afhankelijk van de buiten temperatuur is de houdbaarheid circa 2 tot 3 weken.

Gebruik
Sojadrank is geschikt voor de varkensvoeding. Sojadrank is zowel een eiwit- als energieleverancier.

Figuur 16 Stroomschema verwerking van sojabonen tot sojapasta en sojadrank/okarawei

Appelpulp

Productomschrijving
Appelpulp wordt geproduceerd tijdens de verwerking van appels tot appelsap en appelmoes. Het product bestaat uit moes, appelschillen en pitten van de appel.

Conservering
Appelpulp moet op een verharde ondergrond opgeslagen worden. Inkuilen van het product door middel van luchtdicht afdekken met plastic en een zandlaag/zandslurven bevordert de conservering en houdbaarheid. Het ingekuilde product conserveert snel (pH < 4,5). Mits goed ingekuild bedraagt de houdbaarheid minimaal 12 maanden.

Gebruik
Appelpulp is een smakelijk product dat door het hoge gehalte aan ruwe celstof een stabiliserende werking heeft. Appelpulp is rijk aan pectines. Pectines zijn makkelijk afbreekbare koolhydraten in de pens. Appelpulp is geschikt voor melkvee en vleesvee.

Erwtenpersvezels

Productomschrijving
Erwtenpersvezel komt vrij bij de winning van eiwit uit erwten. Tijdens het productieproces worden de erwten geweekt en gemalen. Vervolgens wordt het eiwit onttrokken en het restant samengeperst tot erwtenpersvezels.

Conservering
Bewaar erwtenvezels op een droge en schone verharde ondergrond, liefst een sleufsilo. Werk de toplaag glad af en voeg eventueel zout toe (± 1,5 kg/m2). Sluit de silo zo snel mogelijk af met plastic folie en een gronddek.

Gebruik
Erwtenpersvezels hebben een heel fijne structuur en zijn daarom uitermate geschikt voor het afdekken van andere producten. Erwtenpersvezels zijn energierijk. De goed fermenteerbare celwanden zijn een goede energiebron voor pensbacteriën, het aandeel fermenteerbaar eiwit is laag. Erwtenpersvezels dragen bij aan een stabiele pensfermentatie.

Erwteneiwit

Productomschrijving
Erwten Eiwit is een nevenstroom die vrijkomt bij de zetmeelwinning uit erwten. Deze hoogwaardige eiwitbron heeft een hoog aandeel lysine. Nadat het erwtenzetmeel is gewonnen, blijft de eiwitfractie over.Dit noemt men erwteneiwit.

Conservering
Erwten eiwit wordt geconserveerd met organische zuren. Erwten eiwit wordt afgeleverd met een pH tussen 3,8 en 4,2 waardoor het product minimaal 6 weken houdbaar is. Het product dient te worden opgeslagen in een zuurbestendige silo of (gecoate, betonnen) bunker met roerwerk. Aanbevolen wordt de opslag regelmatig te reinigen

Gebruik
Erwten eiwit bevat een hoog aandeel ruw eiwit en is uitermate geschikt voor varkens. De van nature aanwezige ANF's in erwten (protease-remmers) zijn geïnactiveerd door een hittebehandeling.

Erwtencrème

Productomschrijving
Erwtencrème is een mengsel van de hiervoor genoemde erwten(pers)vezels en erwteneiwit, die vrijkomt bij de zetmeelwinning uit erwten.

Conservering
Erwtencrème wordt geconserveerd door organische zuren en fermentatie van de celwanden. Erwtencrème wordt afgeleverd met een pH tussen 3,8 en 4,2 waardoor het product minimaal 6 weken houdbaar is. Het product dient te worden opgeslagen in een zuurbestendige silo of (gecoate, betonnen) bunker met roerwerk. Aanbevolen wordt de opslag regelmatig te reinigen.

Gebruik
Erwtencrème bevat een hoog aandeel ruw eiwit en is uitermate geschikt voor varkens. De van nature aanwezige ANF's in erwten (protease-remmers) zijn geïnactiveerd door een hittebehandeling.

© Circular Feed association